Sinov yoʻsinida ishlamoqda

Yilqichilik

Chorvachilik tarmog‘i. Otlarni urchitish, ko‘paytirish, zotini takomillashtirish, naslchilik ishlari b-n shug‘ullanadi. Y. ishchi hayvon tariqasida arzon, samarali energiya manbai. Y. xilma-xil q.x. ishlarida, sanoat korxonalarida, geologlarning razvedkachilik- qidiruv ishlarida, turli xil ilmiy ekspeditsiya tarkibida, chegara qo‘shinlari va qo‘riqchilik xizmatida noyob ot-ulov vazifasini o‘taydi. Y. Osiyo va Yevropada mil. av. 4-ming yillikda paydo bo‘lgan. Ko‘hna Y. markazlaridan biri, shubhasiz, O‘rta Osiyo kengliklari hisoblanadi. Otlar mil. av. 2-ming yillikda O‘rta Osiyodan Kichik Osiyoga, undan Afrikaga tarqalgan. Amerikaga otlar yevropaliklar tomonidan 16-a. da, Avstraliyaga 17-a. da keltirilgan. Otlar qo‘lga o‘rgatilganidan va xonakilashtirilganidan keyin insonning ko‘pgina ishlarni bajarishda doimiy yordamchisiga aylandi, armiyada alohida otliq qo‘shinlar tuzildi. Ayrim xalqlarda Y. oziq-ovqat mahsulotlari go‘sht va sut olinadigan xo‘jalik tarmog‘i bo‘lib qoldi. Qad. davrlardan boshlab inson o‘z ehtiyojlariga javob beradigan ot si-fatlarini takomillashtirib keldi. Y. taraqqiyotida salt miniladigan, aravaga qo‘shiladigan va yuk ortiladigan asosiy otlar yaratildi.   O‘zbekiston diyorida Y. an’analari va madaniyati minglab yillar b-n o‘lchanadi. O‘zbeklar avlodi qadimdan otdan tushmagan. Amir Temur, Mirzo Ulug‘bek, Mirzo Boburlar umri «ot usti»da o‘tgan. 20-a. boshida butun dunyoda 125 mln., shu jumladan, O‘zbekistonda 590 ming bosh yilqi mavjud bo‘lgan. So‘nggi yillarda q.x. mahsulotlarini i.ch.da zamonaviy mashina va mexanizmlardan keng ko‘lamda foydalanish va avtomobil-yo‘l transportining keng rivoji natijasi o‘laroq ot kuchiga bo‘lgan talab tobora so‘nib bordi va oqibatda 20-a., xususan, 20-a. ning 30-y. laridan so‘ng Y. rivojidasalbiy o‘zgarishlar sodir bo‘ldi. Y. qoloqlikka yuz tutdi, e’tibordan chetda qoldi. 1990 y. ga kelib O‘zbekistonda yilqi soni atigi 89 ming boshni tashkil etdi, xolos. 1991-2001 y. larda respublikada Y. rivojlandi va 152000 boshga yetdi. Hoz. zamon dunyo Y. 4 ta asosiy yo‘nalishda rivojlanmoqda: naslchilik yilqichiligi; ishchi otlarni yetishtirish va ishchi otlar yilqichiligi; mahsuldor yilqichilik; milliy ot o‘yinlari, ot sporti va ot sayohati yilqichiligi...


Коневодство (Под ред. проф. В.А. Щекина), Т., 1952; Калинин В.И., Яковлев А.А., Коневодство, М., 1966; Бобылев И., Конные игры, Т., 1989. 

Abdusattor AMIROV. O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi, 12 tomlik. –T.: «O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi» Davlat milliy nashriyoti, T, 2000-2006, t.4, 2002, 704b.–B.350-352. (O‘zbekcha); Животноводство.

Fikr qoldirish#


O‘qish tavsiya qilinadi
Yosh shoirning shakllanishi yoki Bobur Mirzo Farg‘ona viloyati podshohi (1494-1504)

Zahiriddin Muhammad Bobur 1483 yil 14 fevral kuni Andijonda Farg‘ona...

Hukmdorlarga o‘rnak bo‘ladigan, dunyo olimlari havas qiladigan umr e’tirofi

This article explores the historical significance of Babur and the...


Maqolani baholang
0.0